ปวดฟันมากๆ เกิดจากสาเหตุอะไร ทำอย่างไรจึงหายปวด?
การมีสุขภาพช่องปากที่ดีมีความสำคัญกับคนทุกเพศทุกวัย ที่สำคัญปัญหาในช่องปากต่าง ๆ ที่ทำให้ ‘ ปวดฟันมากๆ ’ มักจะเพิ่มขึ้นเมื่อเข้าสู่วัยสูงอายุ เพราะร่างกายเริ่มมีการเปลี่ยนแปลงจากการใช้งานมาอย่างยาวนานหรือมีโรคที่เป็นมาตั้งแต่ก่อนถึงวัยสูงอายุก็ทำให้เกิดปัญหาในช่องปากได้ ยกตัวอย่างเช่น มีการสูญเสียฟัน เกิดช่องว่างระหว่างฟันทำให้การดูแลรักษาทำความสะอาดได้ยากกว่าฟันทั่ว ๆ ไป
หากสุขภาพในช่องปากเริ่มดีขึ้นการรับประทานอาหารจะอร่อยและทานหลากหลายประเภทมากยิ่งขึ้น ส่งผลให้มีร่างกายแข็งแรง พูดออกเสียงได้ชัดเจน ทำให้ไม่ต้องกังวลในการเข้าสังคมและส่งเสริมให้มีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น เนื่องจากหากสุขภาพช่องปากไม่ดีจะมีความเสี่ยงต่อปัญหาสุขภาพอื่น ๆ ได้ เพราะจุลินทรีย์จากการติดเชื้อในช่องปากอ่านผ่านเข้าสู่กระแสเลือดไปที่หัวใจโดยเฉพาะในผู้ที่มีประวัติความผิดปกติของหัวใจหรือทางเดินหายใจ
สาเหตุที่ทำให้ ปวดฟันมากๆ
สุขภาพช่องปาก การปวดฟันของคุณอาจเกิดจากสาเหตุใดก็แล้วแต่ แต่คุณจะเห็นสัญญาณลักษณะอาการที่เหมือน ๆ กัน ซึ่งสัญญาณทั่วไปของสุขภาพช่องปากแย่โดยรวมแล้วอาจเกิดมาจากสาเหตุดังนี้
1. มีกลิ่นปาก
กลิ่นปากอาจเกิดได้จากสองสาเหตุหลักทั่วไป คือ เกิดจากการสะสมของแบคทีเรียในช่องปากโดยเฉพาะแบคทีเรียที่ตกค้างจากการทำความสะอาดไม่เพียงพอ และบางครั้งกลิ่นปากอาจเกิดจากปัญหาโรคเหงือกก็เป็นได้
2. เลือดออกเหงือก
หากเหงือกของคุณเลือดออกเวลาแปรงฟันหรือใช้ไหมขัดฟันให้รู้ไว้ว่านี่เป็นสัญญาณเตือนหลัก เพราะเลือดออกอาจเกิดขึ้นเนื่องจากเหงือกคุณอักเสบหรือเพราะขาดอนามัยในช่องปาก รวมถึงการมีระบบภูมิคุ้มกันบกพร่องก็เป็นหนึ่งในสาเหตุที่ทำให้เลือดออกเหงือกได้เช่นกัน
3. เป็นร้อนใน
อาการร้อนในและเจ็บคอ อาจกระทบสุขภาพช่องปากของคุณ ทำให้เกิดอาการปวดฟันมาก ๆ ได้ และมักจะพบมันบ่อยขึ้นเมื่อปัญหาช่องปากคุณแย่ลง หากคุณเป็นบ่อยและเจ็บมากการแก้ปัญหาคือต้องไปปรึกษากับหมอฟันโดยเร็วที่สุด
4. ปากแห้ง
ปากแห้งมักเกิดพร้อมกับอาการอื่น ๆ เพราะมันไม่ได้เกิดขึ้นตรง ๆ เนื่องจากอาหารปากแห้งอาจเสริมให้ปัญหาสุขภาพช่องปากเพิ่มขึ้นหรือเป็นตัวบ่งบอกว่ามีปัญหาอื่น อย่างเช่น การขาดสารอาหาร
5. ปวดฟันมากๆ เพราะเกิดจากเชื้อราในช่องปาก
หากปัญหาสุขภาพช่องปากไม่ได้รับการแก้ไข มันอาจพัฒนาเป็นการติดเชื้อ อย่างเช่น เชื้อรา ได้ การติดเชื้อนี้มักเกิดขึ้นบ่อยในเด็ก ผู้สูงวัย หรือผู้ที่มีภูมิคุ้มกันไม่ดี เชื้อราจะแสดงอาการเป็นสีขาวโดยเกิดเป็นแผลบนเนื้อเยื่อบาง ๆ ในปากหากคุณสังเกตเห็นควรรีบจัดการเพื่อกู้สุขภาพช่องปากที่ดีกลับคืนมา
6. หมั่นตรวจสุขภาพช่องปากอย่างสม่ำเสมอ
เพราะสุขภาพช่องปากที่แย่เกิดได้จากหลายสาเหตุ ซึ่งสาเหตุที่ทำให้ปวดมาก ๆ อาจเกิดจากการที่ มีฟันคุด อยู่ในช่องปากก็ได้ ดังนั้นมันจึงสำคัญมากที่คุณจะไปพบหมอฟันเพื่อตรวจปัญหาต่าง ๆ ในช่องปาก โดยทันตแพทย์ผู้เชี่ยวชาญสามารถหาสาเหตุที่เป็นไปได้กับการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นในปากของคุณ มากไปกว่านั้นหมอฟันผู้ชำนาญการยังสามารถทำความสะอาดและเคลียร์ช่องปากของคุณให้ขาวสะอาดยิ่งขึ้นได้อีกด้วย
7. เลือกใช้แปรงและยาสีฟันใหม่
การเปลี่ยนแปรงสีฟันและยาสีฟัน ควรเปลี่ยนทุก ๆ สามเดือนหากคุณมีแปรงสีฟันที่เก็บไว้นานอาจทำให้การทำความสะอาดตามซอกซอยต่าง ๆ ทำได้ไม่เต็มที่ นอกจากนี้ควรเลือกแปรงและยาสีฟันเพื่อเสริมการเคลือบฟันและเสริมประสิทธิภาพการดูแลสุขภาพในช่องปากให้ดีขึ้น รวมถึงต้องทำตาม ขั้นตอนแปรงฟันที่ถูกวิธี เพื่อช่องปากที่สะอาดด้วย
8. ใช้ใหม่ขัดฟันให้บ่อยขึ้น
คุณควรใช้ใหม่ขัดฟันอย่างทั่วถึงทั้งปากอย่างน้อยหนึ่งครั้งต่อวัน ในขณะที่คุณกำลังดูแลสุขภาพช่องปากคุณอาจลองใช้ใหม่ขัดฟันหลังมื้ออาหารเพื่อให้ง่ายต่อ การดูแลช่องปากให้สะอาดมากยิ่งขึ้น
9. ลดปริมาณน้ำตาลหากปวดฟัน
อาหารและเครื่องดื่มที่มีน้ำตาลเยอะจะช่วยเสริมแบคทีเรียให้ติดกับฟันและเกาะกับปากของคุณได้ง่ายขึ้น ในการดูแลสุขภาพช่องปากให้ดีขึ้นคุณควรจำกัดปริมาณน้ำตาลให้มากที่สุดเท่าที่เป็นไปได้เพื่อให้ความพยายามเห็นผล
วิธีลดอาการ ปวดฟันมากๆ เบื้องต้น
ปวดฟันมากๆ ทำอย่างไรดี? หากคุณเกิดอาการปวดฟัน กินยาแก้ปวดฟัน ก็ไม่หายและอยู่ในช่วงเวลาที่ไม่สะดวกไปพบทันตแพทย์ คุณสามารถปฏิบัติวิธีต่าง ๆ เพื่อบรรเทาอาการเบื้องต้นได้ด้วยตัวเองตามวิธีดังต่อไปนี้
- ลดการกระทบของฟัน : หากคุณมีอาการปวดฟันมาก ๆ อาจสันนิษฐานเบื้องต้นได้ว่าฟันซี่นั้นมักจะถูกกระทบบ่อย ๆ ทำให้อาการปวดฟันมีเพิ่มขึ้น ดังนั้นควรรับประทานอาหารด้วยความระมัดระวังเพื่อให้ฟันเกิดการกระทบน้อยที่สุด
- ลดอาหารบางประเภท : อาหารบางประเภทก็เป็นสาเหตุที่ทำให้เกิดการปวดฟันได้เหมือนกัน ที่งอาหารเย็นจัดอย่างน้ำแข็ง ไอศครีม หรืออาหารร้อนจัดอย่างชา/กาแฟร้อน รวมถึงอาหารที่มีรสเปรี้ยวมาก ๆ ก็ทำให้ปวดฟันได้เช่นกัน
- ทานอาหารนิ่ม ๆ ไม่แข็งหรือเหนียว : การรับประทานอาหารแข็ง ๆ เช่น กากหมูทอด หนังไก่ หรือหมูกรอบก็มีส่วนที่ทำให้คุณอาจเกิดอาการปวดฟันได้เหมือนกันเนื่องจากต้องใช้แรงในการบดเคี้ยวมากขึ้น หากคุณมีอาการปวดฟันควรรับประทานอาหารนิ่ม ๆ หรือเลี่ยงไปใช้อีกข้างที่ไม่ปวดแทน
- ประคบร้อน : อาการปวดฟันโดยมีการบวมขึ้นมาอย่างเห็นได้ชัดมักเกิดจากการเป็นหนองที่ปลายรากฟัน นอกจากนี้ยังมีฟันผุเข้าไปทะลุที่โพรงประสาทฟันทำให้เกิดอาการบวมและปวดฟันขึ้นมาได้ ซึ่งการประคบร้อนบริเวณที่ปวดจะช่วยบรรเทาอาการและเพิ่มการระบายหนองได้เป็นอย่างดี
- ขัดฟันด้วยไหม : การใช้ไหมขัดฟันวันละ 1 ครั้งเรียกได้ว่าเป็นตัวช่วยที่ดีในการลดความเสี่ยงที่จะเกิดอาการปวดฟันมาก ๆ ได้ เพราะหากแปรงฟันไม่สะอาดและมีเศษอาหารเข้าไปติดแน่นอยู่ในซอกฟันเป็นเวลานาน ๆ ก็จะทำให้คุณเกิดอาการปวดฟันและมีกลิ่นปาก ดังนั้นการใช้ไหมขัดฟันหลังรับประทานอาหารจึงช่วยได้
- อมเกลือ : การอมเกลือแก้ปวดฟันถือว่าเป็นวิธีที่ใช้กันมาเนิ่นนานแต่โบราณ ปัจจุบันบางคนก็ยังใช้วิธีนี้อยู่ เพราะหากพูดถึงในทางวิทยาศาสตร์ ‘เกลือ’ มีสรรพคุณที่ช่วยฆ่าเชื้อแบคทีเรียที่ทำให้เกิดอาการปวดฟันได้ เพียงอมไว้ 30 วินาทีอาการปวดก็จะบรรเทาลง
- ใช้น้ำมันกานพลู : แพทย์แผนโบราณมักใช้น้ำมันกานพลูในการช่วยบรรเทาอาการปวดฟันโดยนำน้ำมันกานพลูชุบสำลีแล้วนำไปอุดในฟันซี่ที่ปวดหรือซี่ที่ผุ จากนั้นน้ำมันกานพลูจะออกฤทธิ์และช่วยบรรเทาอาการปวดฟันได้
ปวดฟันมากๆ บ่อยๆ อันตรายไหม?
อาการปวดฟัน นอกจากจะเพิ่มความเจ็บปวดให้กับร่างกายแล้ว ก็อาจเป็นอันตรายได้ด้วยเช่นกัน เพราะมากกว่าครึ่งหนึ่งของอาการปวดฟันทั้งหมดเกิดจากการติดเชื้อ ทำให้หลายคนลงเอยด้วยการรับประทานยาปฏิชีวนะโดยไม่จำเป็น หากรักษาอาการปวดฟันด้วยวิธีการหาซื้อยามารับประทานเองตามร้านขายยาทั่วไป ในบางกรณีความเจ็บปวดจากอาการปวดฟันอาจนำไปสู่ฝีซึ่งอาจจำเป็นต้องระบายออกเพื่อป้องกันปัญหาสุขภาพที่รุนแรง หากคุณพบสัญญาณของอาการปวดฟันที่ดูเหมือนจะแย่ลงหรือปวดรุนแรงให้รีบปรึกษาแพทย์โดยเร็วที่สุด แทนที่จะซื้อยาไปรับประทานเอง
นอกจากนี้ การปวดฟันมาก ๆ บ่อย ๆ ยังอาจเกิดขึ้นเพราะระบบประสาทบนใบหน้าได้ด้วยเหมือนกัน เนื่องจากเส้นประสาทของสมองคู่ที่ 5 ทำหน้าที่ในการควบคุมกล้ามเนื้อบนใบหน้าในการเคี้ยวอาหาร รับความรู้สึกในช่องปาก เหงือก รวมถึงฟันด้วย หากคุณเกิดอาการปวดฟันบางครั้งมันก็มาจากสาเหตุที่เส้นประสาทบนใบหน้าทำงานผิดปกติโดยเส้นเลือดจะเข้าไปวางทับบนเส้นประสาททำให้เกิดอาการเหมือนปวดฟัน หากปวดฟันบ่อยมาก ๆ จึงควรไปปรึกษาและเข้ารับการตรวจสุขภาพช่องปากเพื่อเข้ารับการรักษาอย่างดีที่สุดต่อไป
อ้างอิง :
- ปวดฟัน – สาเหตุ และวิธีแก้อาการปวดฟันเบื้องต้น. https://www.sikarin.com/health/toothache-symptoms
- ปวดฟันบ่อยอย่าวางใจ อาจเป็นการปวดเส้นประสาทบนใบหน้า. https://www.rama.mahidol.ac.th/ramachannel/article/ปวดฟันบ่อยอย่าวางใจ-อาจ/